Terapeutyczna rola aktywizacji zawodowej.

24 czerwca 2013

logo ciekaw. (kopiowanie).jpg
Funkcjonowanie zawodowe jako działanie, codzienne czynności, ale też jako zatrudnienie ma bardzo istotne znaczenie terapeutyczna w przypadku chorujących na nowotwór.

Jest to też doskonała forma rehabilitacji dla rekonwalescentów po przebytym leczeniu i w trakcie remisji. Dla wielu osób po długotrwałym i trudnym niejednokrotnie leczeniu onkologicznym szczególnie ważna jest możliwość podjęcia na nowo różnych rodzajów działalności: zawodowej, społecznej czy rodzinnej. Oczywiście jeżeli na czas chorowania były one zawieszone. Praca zawodowa sprawia, że człowiek czuje się potrzebny, pełnowartościowy, a poziom jakości jego życia – w różnych wymiarach – wzrasta. Poza tym praca jest szansą na rozwój, co w konsekwencji wybija z marazmu, odczucia osamotnienia  i pustki, bierności i bezradności czy braku kontroli i bezpieczeństwa, które mogły pojawić się w trakcie hospitalizacji czy męczącego leczenia i rekonwalescencji.

Rozpoznanie i jego liczne konsekwencje bliskie i odległe często są przyczynkiem do znacznego obniżenia poczucia własnej wartości, do zachwiania poczucia bezpieczeństwa i kontroli, do osłabienia funkcji poznawczych, tj. jak uwaga i pamięć, do osłabienia więzi społecznych. Czyli do zaburzenia dotychczasowego życia we wszystkich jego aspektach. Nowe zadania, nowe znajomości, nowe wyzwania, nowe role społeczne, wszystkie te możliwości pojawiają się wraz z powrotem do pracy zawodowej, wyjściem z domu i świata naznaczonego chorobą i szpitalem. Osoby, które doświadczyły kryzysu choroby i jej leczenia, poczucia realnego zagrożenia, naznaczenia rolą pacjenta często mówią o zmianie hierarchii wartości, o zmianie potrzeb i oczekiwań, zarówno wobec innych i życia, jak i wobec siebie. Dzieje się to głównie na polach:
•    skutecznego zapobiegania nawrotom choroby i dbanie o zdrowy tryb życia,
•    samorozwoju: zainteresowania, hobby, nabywanie nowych umiejętności,
•    poświęcania odpowiedniej ilości czasu na odpoczynek i przyjemności,
•    dbania o relacje z ludźmi,
•    prowadzenia aktywności zawodowej i społecznej,
•    powrócenia do społeczeństwa, akceptującego konsekwencje leczenia, wspomagającego i świadomego sytuacji osób chorych onkologicznie.

Wielokrotnie powrót do pracy sprawia, że zapomniane, utracone czy nieodkryte dotychczas zasoby, talenty czy umiejętności rozkwitają w czasie remisji. Powodem tego jest zmiana nastawienia do codziennych trudności, kłopotów, zwyczajnych zmartwień. Wszystko staje się małe i miałkie wobec choroby i lęku przed utratą życia. Nawet jeżeli zdarzy się obniżenie nastroju, reakcja depresyjna, zaburzenia lękowe, co nie jest wcale rzadkością, to są one najczęściej etapem przejściowym, sposobem na odreagowanie kryzysu choroby czy próbą złożenia na nowo swojego świata. Istotne jest konstruktywne i skuteczne poradzenie sobie ze smutkiem i lękiem, udowodnienie sobie, że radzenie sobie z trudnościami – będące wyzwaniem codzienności – jest hartowaniem się na doświadczanie sytuacji kryzysowych. A to osoby w remisji doskonale wiedzą, że potrafią. Ważne jest, żeby pamiętać o tym, żeby dać szansę – zabezpieczywszy opiekę i wsparcie medyczne, rehabilitacyjne i psychologiczne, samodzielnej i normalnej egzystencji tym, którzy żyją z piętnem onkologicznej choroby.

Promocja zatrudnienia i aktywizacja zawodowa osób dotkniętych chorobą nowotworową pozostających bez pracy, powracających do zawodowej aktywności po przerwie pełni zatem funkcję terapeutyczną, ale również informacyjną. Pierwsza polega na zwiększeniu zaradności życiowej osób z różnych przyczyn (konsekwencji bliskich i odległych choroby i leczenia, o których była mowa wyżej) zagrożonych wykluczeniem społecznym i ubóstwem. Osiągnąć można realizację tych celów dzięki np. warsztatom psychoedukacyjnym, treningom asertywności, pracy nad poczuciem własnej wartości podczas terapii wspierającej czy grupowym treningom interpersonalnym, dzięki wykładom i/czy warsztatom z doradcą zawodowym, stylistą, makijażystą. Drugiej zadaniem jest przekazywanie treści o narzędziach i sposobach aktywnego istnienia na rynku pracy. Można to osiągnąć np. poprzez indywidualne konsultacje z doradcą zawodowym, kursy doszkalające lub przekwalifikowywujące zawodowo, naukę pisania cv, listów motywacyjnych czy aktywnych form szukania pracy.

Warto – zapoznawszy się z różnymi formami pomocy profesjonalnej: psychologicznej, psychoonkologicznej, psychoterapeutycznej, coachingowej czy trenerskiej – wybrać te, które są najbardziej konstruktywne i skuteczne dla nas.  Jednak przede wszystkim należy pamiętać o najbardziej istotnej, choć nieprofesjonalnej pomocy osób bliskich, znajomych, wolontariuszy różnych organizacji pacjenckich, stowarzyszeniach, fundacjach zrzeszających osoby doświadczone chorobą czy osoby wspierające rekonwalescentów czy ozdrowieńców. Zasadniczym wsparciem jest również odnalezienie siły, umiejętności i zasobów w nas samych, aby budować – mimo trudnych doświadczeń – nowe życie.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego